Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Cerfuei(-bourrihu)
Chaerophyllum hirsutum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Cerfuei(-d'aigo).
Noms en français : Cerfeuil hirsute, Grand cerfeuil d'eau.
Descripcioun :Lou cerfuei-bourrihu trachis dins li relarg bagna de mountagno. Au contro dis Anthriscus, li petalo soun eici escavado. Coume soun cousin, Chaerophyllum villarsii, a li petalo ciliado e li tijo pas tacado. Soun souvènt counfoundu. En deforo dóu relarg, fau bèn regarda li fueio que soun eici en formo de triangle emé li tres proumiéri divisioun de la memo taio, e li fru que soun long, prim, plat e acaba pèr lis estile en V. Pensa de bèn coumpara emé lis àutri Chaerophyllum pèr pas s'engana.
Usanço :Li racino dóu cerfuei-bourrihu soun bessai manjadisso, mai rèn èi segur. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 140 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Palun tourbous
- Gaudre
- Ribiero
- Bos umide
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Chaerophyllum hirsutum L., 1753